Các ông lớn công nghệ rót vốn vào startup AI, tiềm năng né tránh lo ngại chống độc quyền

Tuần này, lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) lại tiếp tục chứng kiến những khoản đầu tư khủng và định giá “trên trời”.

Nguồn ảnh: GettyImages

DeepL, một startup dịch thuật ngôn ngữ bằng AI, huy động được 300 triệu USD với mức định giá 2 tỷ USD. Scale AI, nền tảng dán nhãn dữ liệu cho các mô hình học máy, huy động 1 tỷ USD và định giá gần như tăng gấp đôi lên 13,8 tỷ USD. H, một startup mới thành lập của Pháp đang phát triển các mô hình AI độc quyền, huy động được 220 triệu USD vòng hạt giống (seed round) với mức định giá không tiết lộ (chắc chắn đưa H vào danh sách “kỳ lân” – startup chưa niêm yết đạt giá trị trên 1 tỷ USD).

Bên cạnh các nhà đầu tư tổ chức quen thuộc như Accel, Index và Y Combinator (YC), điều đáng chú ý là sự tham gia của các tập đoàn lớn. Đây là dấu hiệu cho thấy các ông lớn đang tranh giành để tham gia vào lĩnh vực AI, nhưng đồng thời cũng muốn tránh sự giám sát của các cơ quan quản lý.

Kiểu “sáp nhập hờ”

Lấy Scale AI làm ví dụ. Đây là công ty trước đây chỉ huy động vốn từ các nhà đầu tư tổ chức và thiên thần từ năm 2016 cho đến vòng Series E vào năm 2021. Vòng Series F vẫn có sự tham gia của các nhà đầu tư quen thuộc, nhưng bên cạnh đó còn có Meta, Amazon, Nvidia và các quỹ đầu tư mạo hiểm của Intel, AMD, Cisco và ServiceNow.

Cùng ngày Scale AI công bố danh sách nhà đầu tư khủng, H cũng tiết lộ Amazon cùng với bộ phận đầu tư mạo hiểm của Samsung và UiPath (công ty phần mềm tự động trị giá 10 tỷ USD) cũng tham gia đầu tư.

Việc các tập đoàn lớn đầu tư vào các startup AI là một xu hướng lớn trong vài năm gần đây. Ví dụ điển hình là mối quan hệ giữa Microsoft và OpenAI – công ty tạo ra ChatGPT. Thỏa thuận này đã thu hút sự giám sát của các cơ quan quản lý chống độc quyền ở châu Âu và Anh. Họ lo ngại các ông lớn công nghệ đang áp dụng chiến thuật “sáp nhập hờ” mới để kiểm soát và ảnh hưởng đến các công nghệ mới ra đời mà không cần mua lại hoàn toàn – ví dụ như thông qua việc tuyển dụng nhóm sáng lập của startup hoặc đầu tư chiến lược.

Microsoft được cho là sở hữu 49% cổ phần của OpenAI, nghĩa là có thể sẽ phải giải trình với các cơ quan quản lý châu Âu sau khi các cuộc điều tra ban đầu hoàn tất – bất kể Microsoft có quyền biểu quyết tại OpenAI hay không.

Anthropic cũng có thể rơi vào tình trạng tương tự. Công ty ba tuổi này đã huy động được hơn 7 tỷ USD từ nhiều nhà đầu tư, với sự tham gia của các tập đoàn như Google, SAP và các quỹ đầu tư mạo hiểm của Salesforce và Zoom. Nhưng đáng chú ý là Amazon đã chi hơn một nửa số tiền huy động của Anthropic tính đến thời điểm hiện tại, với khoản đầu tư 4 tỷ USD vào tháng 3. Mặc dù khoản đầu tư này không mang lại cho Amazon quyền kiểm soát (tương tự như Microsoft với OpenAI), cơ quan quản lý chống độc quyền của Anh (CMA) vào tháng trước đã xác nhận đang xem xét thỏa thuận này để xem liệu nó có đủ điều kiện để tiến hành điều tra.

Cùng lúc đó, CMA cũng tiết lộ đang điều tra thương vụ Microsoft mua lại Inflection AI (một năm sau khi trở thành nhà đầu tư lớn nhất của Inflection). Microsoft đã mua lại những người sáng lập và nhân viên chủ chốt của Inflection để điều hành một đơn vị AI tiêu dùng mới, khiến Inflection chỉ còn hoạt động trong lĩnh vực doanh nghiệp.

CMA cũng xác nhận đang điều tra khoản đầu tư 16 triệu USD gần đây của Microsoft vào startup AI Mistral của Pháp. Tuy nhiên, cơ quan này nhanh chóng kết luận rằng thương vụ này không đủ điều kiện để điều tra do quy mô tương đối nhỏ.

Nvidia, vốn không được xếp chung nhóm với các ông lớn công nghệ khác như Apple, Google…, bất ngờ nổi lên thành thế lực quan trọng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Giá trị thị trường của Nvidia đã tăng vọt từ 770 tỷ đô la Mỹ lên hơn 2,5 nghìn tỷ đô la Mỹ chỉ trong vòng 1 năm, đưa công ty này lên vị trí thứ 3 toàn cầu, chỉ sau Microsoft và Apple.

Nvidia đang tích cực đầu tư vào các startup về AI như Hugging Face, Cohere, Perplexity AI… Cùng với các ông lớn khác, Nvidia đang đổ xô vào các startup AI với hy vọng có được lợi thế trong tương lai. Mặc dù các khoản đầu tư này có vẻ nhỏ, nhưng chúng cho phép các ông lớn như Nvidia có tiếng nói và ảnh hưởng đến sự phát triển của các startup.