Robot phẫu thuật tự động: Cứu tinh hay “sát thủ” trong phòng mổ?

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo đang dần len lỏi vào lĩnh vực y tế thông qua các ứng dụng như tóm tắt bệnh án và phân tích tình trạng bệnh nhân. Mới đây, một nghiên cứu mới cho thấy kỹ thuật huấn luyện AI tương tự ChatGPT có thể được sử dụng để huấn luyện robot phẫu thuật tự động.

Huấn luyện robot phẫu thuật bằng AI

Các nhà nghiên cứu từ Đại học John Hopkins và Đại học Stanford đã xây dựng một mô hình huấn luyện sử dụng video ghi lại cảnh robot phẫu thuật do con người điều khiển thực hiện các nhiệm vụ phẫu thuật. Bằng cách học hỏi và bắt chước các hành động trong video, các nhà nghiên cứu tin rằng họ có thể giảm thiểu việc phải lập trình từng chuyển động riêng lẻ cho robot.

Robot phẫu thuật: Từ hỗ trợ đến tự động

Robot đã được sử dụng trong phòng phẫu thuật nhiều năm nay. Năm 2018, meme “phẫu thuật trên quả nho” đã cho thấy khả năng hỗ trợ phẫu thuật chính xác của cánh tay robot. Năm 2020, có khoảng 876.000 ca phẫu thuật được thực hiện với sự hỗ trợ của robot.

Tuy nhiên, robot phẫu thuật hiện nay chủ yếu được điều khiển bởi bác sĩ phẫu thuật thông qua bộ điều khiển. Nghiên cứu mới này đặt ra câu hỏi về khả năng robot phẫu thuật tự động hoàn toàn trong tương lai.

Những lo ngại về độ an toàn và đạo đức

Nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại về việc robot phẫu thuật tự động có thể gặp phải những tình huống chưa từng được huấn luyện trước đây. Họ cho rằng các mô hình AI như ChatGPT chỉ “bắt chước” những gì đã thấy, chứ không thực sự “hiểu” những khái niệm y tế phức tạp.

Một vấn đề khác là trách nhiệm pháp lý khi robot phẫu thuật tự động gây ra sai sót. Ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Bác sĩ phẫu thuật, nhà sản xuất robot hay chính AI?

Ảnh hưởng đến kỹ năng của bác sĩ

Việc phụ thuộc quá nhiều vào robot phẫu thuật tự động cũng có thể làm giảm khả năng và kiến thức của bác sĩ phẫu thuật, tương tự như cách các ứng dụng hẹn hò làm “mai một” kỹ năng giao tiếp xã hội.

Giải quyết vấn đề từ gốc rễ

Một số ý kiến cho rằng thay vì phát triển robot phẫu thuật tự động, chúng ta nên tập trung giải quyết các vấn đề hệ thống gây ra tình trạng thiếu hụt bác sĩ. Theo Hiệp hội Các trường Cao đẳng Y tế Hoa Kỳ, nước này đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt từ 10.000 đến 20.000 bác sĩ phẫu thuật vào năm 2036.

Robot phẫu thuật tự động là một bước tiến đầy hứa hẹn, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng và các quy định chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân và sự phát triển bền vững của ngành y tế.