Facebook từng tính đến việc thu phí người dùng để loại bỏ quảng cáo sau vụ Cambridge Analytica

Sau vụ bê bối dữ liệu Cambridge Analytica gây chấn động vào năm 2018, tình hình trở nên nghiêm trọng đến mức Mark Zuckerberg, khi đó là CEO của Facebook (nay là Meta), đã phải điều trần trước Quốc hội Hoa Kỳ để giải thích những gì đã xảy ra. Sự tập trung vào lượng dữ liệu khổng lồ mà Facebook nắm giữ về người dùng, bao gồm cả “hồ sơ bóng” cho những người không sử dụng Facebook, đã đủ sức làm rung chuyển thị trường tài chính và cuối cùng dẫn đến một “tour xin lỗi công khai” từ Mark Zuckerberg.

Mới đây, trong phiên tòa FTC kiện Meta, lời khai của cựu COO Sheryl Sandberg đã tiết lộ một thông tin đáng chú ý: hội đồng quản trị của công ty đã xem xét việc cung cấp gói thuê bao Facebook không quảng cáo như một phần trong phản ứng của họ đối với làn sóng phản đối dữ dội từ công chúng. Với việc người dùng nhận ra rằng các dịch vụ “miễn phí” của công ty thực chất được “thanh toán” bằng chính dữ liệu cá nhân của họ, việc đưa ra một tùy chọn trả phí để đổi lấy quyền riêng tư cao hơn có lẽ đã được kỳ vọng sẽ thay đổi câu chuyện tiêu cực này.

Các điểm chính trong đề xuất sản phẩm và mục tiêu bao gồm:

• Sản phẩm đề xuất: Gói thuê bao hàng tháng trả phí cho phép người dùng trải nghiệm Facebook (và có khả năng cả các ứng dụng khác của công ty) mà không có quảng cáo.
• Mục tiêu: Cung cấp tùy chọn “từ chối” quảng cáo và giải quyết câu nói chế giễu phổ biến: “Nếu bạn không trả tiền cho một dịch vụ, thì bạn chính là sản phẩm.”

Tuy nhiên, thay vì triển khai gói thuê bao này, công ty đã vạch ra các kế hoạch nhằm giảm lượng dữ liệu mà họ cung cấp cho các nhà phát triển bên ngoài. Mãi đến năm 2023, Meta mới chính thức ra mắt tùy chọn thuê bao không quảng cáo, nhưng chỉ giới hạn ở Liên minh Châu Âu. Mô hình “trả tiền hoặc đồng ý” này vẫn vấp phải sự chỉ trích từ các nhà quản lý về cách Meta triển khai, và vào tháng 11 năm ngoái, công ty đã giảm giá gói thuê bao này tới 40%.

Việc Meta từng cân nhắc nghiêm túc đến mô hình Facebook trả phí không quảng cáo cho thấy công ty đã nhận thức được những lo ngại sâu sắc của người dùng về quyền riêng tư dữ liệu sau vụ bê bối Cambridge Analytica. Dù cuối cùng lựa chọn này không được triển khai rộng rãi vào thời điểm đó, việc giới thiệu nó ở thị trường châu Âu cho thấy Meta vẫn đang tìm kiếm các giải pháp cân bằng giữa doanh thu quảng cáo và nhu cầu bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Tuy nhiên, những phản ứng trái chiều và việc giảm giá gói thuê bao ở châu Âu cho thấy việc tìm ra một mô hình kinh doanh vừa hiệu quả vừa đáp ứng được kỳ vọng của người dùng về quyền riêng tư vẫn là một thách thức không nhỏ đối với gã khổng lồ mạng xã hội này.