Cá robot thay cá thật: Sáng tạo hay chiêu trò

Thủy cung Xiaomeisha Sea World tại Thâm Quyến, Trung Quốc, gây chú ý khi quyết định trưng bày cá nhám voi robot thay cho cá nhám voi thật để giảm chi phí vận hành. Hành động này nhanh chóng gây nên nhiều tranh cãi trên các nền tảng mạng xã hội.

Một số ý kiến đánh giá cao sự sáng tạo này, cho rằng đây là cách hiệu quả để giới thiệu các sinh vật biển khổng lồ mà không phải giam cầm chúng trong môi trường nuôi nhốt, qua đó góp phần bảo vệ động vật hoang dã và tăng cường nhận thức giáo dục về bảo tồn thiên nhiên.

Trong tự nhiên, cá nhám voi có thể sống từ 80-150 năm, nhưng khi bị nuôi nhốt trong các bể kính nhỏ, tuổi thọ của chúng chỉ kéo dài tối đa 5 năm do hạn chế không gian sống. Điều này cho thấy áp lực lớn mà loài này phải chịu trong môi trường nhân tạo. Hơn nữa, cá nhám voi đang nằm trong danh sách loài có nguy cơ tuyệt chủng và được bảo vệ nghiêm ngặt theo Công ước Quốc tế về Buôn bán Động vật Hoang dã Nguy cấp (CITES). Ở Trung Quốc, việc bắt giữ cá nhám voi là hành động phạm pháp và bị cấm hoàn toàn.

Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ ý tưởng này. Nhiều du khách cảm thấy bị “lừa” khi phải chi 230 Nhân dân tệ (khoảng 32 USD) để vào cửa mà chỉ thấy một con cá robot thay vì cá thật. Một du khách thất vọng cho biết: “Thật không thể tin nổi rằng họ lại sử dụng cá giả. Giá vé quá cao cho trải nghiệm này.”

Đáng chú ý, Xiaomeisha Sea World không phải là địa điểm duy nhất ở Trung Quốc áp dụng công nghệ này. Năm 2022, công viên đại dương Haichang tại Thượng Hải cũng từng ra mắt cá nhám voi robot với chức năng tương tự. Con cá nhám voi nhân tạo tại Xiaomeisha được phát triển bởi Haichang Ocean Park Holdings Ltd và một đơn vị thuộc Tập đoàn Khoa học và Công nghiệp Hàng không Vũ trụ Trung Quốc. Nó có chiều dài 4,7 mét, nặng 430 kg và có thể mô phỏng chuyển động chân thực như cá thật.

Sử dụng cá nhám voi robot giúp giảm đáng kể chi phí so với việc duy trì và chăm sóc cá thật. Theo các chuyên gia, chi phí vận hành cá robot, dù lên tới hàng triệu Nhân dân tệ, vẫn thấp hơn rất nhiều so với nuôi nhốt và duy trì môi trường sống cho cá nhám voi thật. Bên cạnh yếu tố tiết kiệm, việc này còn góp phần giảm bớt áp lực khai thác loài vật quý hiếm này trong môi trường tự nhiên.

Mặc dù vậy, phản ứng trái chiều từ phía công chúng là điều không thể tránh khỏi. Nhiều người ủng hộ cho rằng, sử dụng cá robot là cách nhân văn và bền vững để mang thiên nhiên đến gần hơn với con người mà không gây hại đến động vật hoang dã. Ngược lại, một số ý kiến cho rằng đây chỉ là “chiêu trò” thương mại, làm mất đi tính chân thật của trải nghiệm khám phá đại dương. Rõ ràng, sự kết hợp giữa công nghệ và môi trường trong ngành công nghiệp giải trí vẫn là vấn đề gây tranh cãi, đặt ra thách thức cho các nhà quản lý trong việc cân bằng giữa lợi ích thương mại và bảo tồn sinh thái.