AI thông minh nhưng lại “mù” xem giờ: Nghiên cứu mới tiết lộ điểm yếu bất ngờ

Trong khi trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng chứng minh khả năng vượt trội trong nhiều lĩnh vực, từ tạo hình ảnh siêu thực đến dự đoán cấu trúc protein, một nghiên cứu mới đây lại chỉ ra rằng AI gặp khó khăn với một nhiệm vụ tưởng chừng rất cơ bản: xem giờ và đọc lịch.

AI và thử thách xem giờ

Nhóm nghiên cứu tại Đại học Edinburgh đã kiểm tra khả năng của bảy mô hình ngôn ngữ lớn đa phương tiện (MLLM) nổi tiếng, bao gồm GPT-4o, Gemini 2.0, Claude 3.5 Sonnet, và Llama 3.2. Họ yêu cầu các mô hình này trả lời các câu hỏi liên quan đến thời gian dựa trên hình ảnh đồng hồ analog và lịch. Kết quả cho thấy, AI chỉ đọc đúng thời gian trên đồng hồ analog dưới 25% số lần thử nghiệm.

Cụ thể, các mô hình gặp khó khăn khi đọc đồng hồ có số La Mã, kim đồng hồ cách điệu, hoặc thiếu kim giây. Điều này cho thấy vấn đề nằm ở khả năng nhận diện vị trí kim đồng hồ và tính toán góc độ trên mặt đồng hồ.

Đọc lịch cũng không dễ dàng

Khi được yêu cầu trả lời các câu hỏi về lịch, chẳng hạn như “Ngày đầu tiên của năm là thứ mấy?” hay “Ngày thứ 153 của năm là ngày nào?”, các mô hình AI cũng không tỏ ra xuất sắc. GPT-4o là mô hình hoạt động tốt nhất, với độ chính xác 80%, nhưng vẫn mắc lỗi 20% số lần.

Theo các nhà nghiên cứu, việc đọc đồng hồ và lịch đòi hỏi các bước nhận thức phức tạp, bao gồm nhận diện hình ảnh chi tiết (vị trí kim đồng hồ, bố cục ngày trên lịch) và suy luận số học (tính toán ngày tháng). Đây là những kỹ năng mà con người có thể thực hiện dễ dàng từ nhỏ, nhưng lại là thách thức lớn với AI.

Ý nghĩa thực tiễn

Khả năng hiểu và suy luận về thời gian là yếu tố quan trọng trong nhiều ứng dụng thực tế, từ lập lịch trình sự kiện đến hệ thống tự động và công nghệ hỗ trợ. Rohit Saxena, đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh: “Những thiếu sót này cần được khắc phục nếu chúng ta muốn tích hợp AI vào các ứng dụng nhạy cảm về thời gian trong thế giới thực.”

Nghiên cứu này một lần nữa nhắc nhở chúng ta rằng, dù AI đã đạt được những bước tiến đáng kinh ngạc, nó vẫn còn nhiều hạn chế cần vượt qua. Trong khi chờ đợi AI hoàn thiện khả năng xem giờ và đọc lịch, có lẽ chúng ta vẫn nên tự mình kiểm tra thời gian để đảm bảo không bị trễ deadline.